15. Ŏŏ´Na To´Yé
13. Blue Movies, Secret Agents
Monthly Archives: Οκτώβριος 2012
«Αναπαλαίωση»—A.Badiou
Μια ακραία Δεξιά—A.Badiou
(Sarkozy pire que prévu. Les autres : prévoir le pire, σελ. 57-65)
[Να αντιπαραβληθεί με το κείμενο τής συνέντευξης τού Γ. Φίσερ (2004).
Και στα δύο κείμενα, η λέξη «συναίνεση» μπορεί να διαβαστεί και ως «συμβιβασμός»]
Πριν από πέντε χρόνια είχα παρατηρήσει ότι η εκλογή τού Σαρκοζί ανταποκρινόταν σε ό,τι ονόμαζα «υπερβατολογικό πετενισμό». Πολλοί αναγνώστες, είτε από απροσεξία είτε λόγω τού ότι είχαν καλούς λόγους να µε παρερµηνεύσουν, πίστεψαν ή έκαναν ότι πίστεψαν ότι συνέκρινα τον Σαρκοζί με τον Πετέν. Εύκολα λοιπόν θα μπορούσε κανείς για παράδειγμα να μου αντιτείνει ότι «είναι παραλογισµός να υπαινίσσεσαι ότι ο Σαρκοζί θα εκτοπίσει τους εβραίους ή ότι θα συμμαχήσει με τον εξωτερικό εχθρό!» Ή, γενικότερα, τι σχέση μπορεί να έχει ο μακαρίτης στρατάρχης τού πολέμου τού 1914-18 με τον λιμοκοντόρο ρουφιάνο που, πριν καλά-καλά κλείσει τα 25 του χρόνια, θρονιάστηκε στο δημαρχείο τού Νεϊγί, τού κόμβου τής διαπλοκής τού πλούτου με την εξουσία;
Όχι, δεν επρόκειτο για σύγκριση «προσωπικοτήτων». Σκοπός μου ήταν να αναφερθώ σε μια ιστορική μορφή συνείδησης, χαρακτηριστική για την ξεπεσμένη χώρα μας, που έχει την τάση να επανεμφανίζεται με νέο προσωπείο κάθε φορά που το αμυδρό προαίσθημα ενός κινδύνου, μιας κρίσης που πλησιάζει, κάνει τους ανθρώπους δεκτικούς στις υποδείξεις ενός τυχοδιώκτη που τους υπόσχεται την προστασία του και την παλινόρθωση τής παλιάς τάξης πραγμάτων. Όπου βρισκόταν κι όπου στεκόταν, ο Πετέν επαναλάμβανε το ίδιο τροπάρι, ότι η «ήττα» (στην πραγματικότητα μια αξιοθρήνητη, ασυγχώρητη συνθηκολόγηση, για την οποία ο ίδιος ήταν υπεύθυνος) οφειλόταν στα «ελαττώματα» και τις «αδυναμίες» των Γάλλων. Ο Πετέν ήταν όμως εκείνος που υπέγραψε την επονείδιστη συνθήκη ανακωχής, με την υπόσχεση ότι θα τους γλίτωνε από τον κόπο να συνεχίσουν τον πόλεμο, ενώ την ίδια στιγμή, μέσω ενός πραξικοπήματος που έφερε την άκρα δεξιά στην εξουσία, τους φόρτωνε τα βάρη τής «αποκατάστασης τής τάξης» και τής «ανόρθωσης» τής χώρας. Εκμεταλλευόμενος ένα βαθιά ριζωμένο χαρακτηριστικό τής εθνικής ιδιοσυγκρασίας και επαναλαμβάνοντας την ιστορία τού 1815 (εισβολή των συμμάχων και παλινόρθωση τής δυναστείας των Βουρβώνων) και τού 1870 (πρωσική εισβολή και συνθηκολόγηση των «ρεπουμπλικάνων»), ο Πετέν προσέφυγε συνειδητά σε ένα ήδη δοκιμασμένο τέχνασμα. Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις, τα συντηρητικά και φοβισμένα στρώματα τού πληθυσμού, κατατρυχόμενα από το φάντασμα τής επανάστασης, προτίμησαν να εμπιστευθούν τη μοίρα τους στον ξένο εισβολέα, στους στρατιωτικούς, στους πράκτορες τής πιο μαύρης αντίδρασης και στους ικανότερους των μηχανορράφων. Χρησιμοποιώντας τον όρο «υπερβατολογικό πετενισμό» θέλησα να περιγράψω αυτό το μείγμα φόβου, νομιμοφροσύνης, απελπισμένης επιθυμίας διάσωσης των κεκτημένων και τυφλής εμπιστοσύνης στο συνασπισμό ευκαιριακών τυχοδιωκτών και ανακυκλωμένων βετεράνων τής άκρας δεξιάς και να επισημάνω ότι ήταν ο παράγοντας που συνέβαλε καθοριστικά στην εκλογική νίκη τού Σαρκοζί.
«Η Κυβερνώσα Αριστερά αγρυπνεί»—A.Badiou
Η Αριστερά: Προαγωγή τής συνένοχης ανικανότητας στο επίπεδο τής Ιδέας
(Sarkozy pire que prévu. Les autres : prévoir le pire, σελ. 67-83 [pdf])
Αυτό που αποκαλείται «αριστερά» είναι η σφίγγα τής κοινοβουλευτικής πολιτικής.
Με ποιο τρόπο το ναυάγιο τής κοινοβουλευτικής πολιτικής που εδράζεται στην έννοια τής «αριστεράς» μπόρεσε να επιβιώσει τής μονότονης υποκειμενικής καταστροφής που ανέκαθεν συνόδευε την άνοδό της στην εξουσία; Πώς γίνεται ένα τεράστιο ρεύμα ψηφοφόρων να της χορηγεί κάθε φορά άφεση αμαρτιών για τις αλλεπάλληλες και σοβαρότατες αθετήσεις των υποσχέσεών της, για την προσφορά διακεκριμένων υπηρεσιών και εκδουλεύσεων στην άκρα δεξιά, τον υποτιθέμενο «εχθρό» της, για την άνευ όρων συνθηκολόγησή της άμα τη διαπιστώσει μιας κάπως έντονης απροθυμίας εκ μέρους των αντιδραστικών αστών, για τον συνεχή ενδοτισμό της απέναντι στις υποτιθέμενες «αναπόδραστες αναγκαιότητες» τής φιλελεύθερης οικονομίας, για τη σθεναρή αποδοκιμασία και καταστολή κάθε μαζικής λαϊκής κινητοποίησης, για τις αλλεπάλληλες και συνεχιζόμενες αποκηρύξεις — στο όνομα μάλιστα τής «νεωτερικότητας» — τής ιδεολογίας που υποτίθεται ότι ενστερνίζεται και προωθεί, για την εγγενή της τάση προς κάθε είδους διαφθορά, για την πειθήνια συμμόρφωσή της στον τομέα τής εξωτερικής πολιτικής προς τις υποδείξεις τού κάθε φορά κυρίαρχου ιμπεριαλισμού, για την αναβίωση εκ μέρους της ξεπερασμένων και αντιδραστικών αντιλήψεων, για την ομολογημένη και ολοκληρωτική της αδυναμία μείωσης τής ανεργίας και ανάσχεσης τής αποβιομηχανοποίησης, για τα αναρίθμητα λεκτικά της ατοπήματα που αποπνέουν μεταποικιακό ρατσισμό και παράφορη ισλαμοφοβία, για τη δρομολόγηση τής διπλής μάστιγας τής χρηµατοοικονοµικής απελευθέρωσης και τής αντιπαλότητας τού κράτους τόσο προς τη λαϊκή νεολαία όσο και προς τους αλλοδαπούς εργάτες; Αν εξαιρέσουμε την κατάργηση τής θανατικής ποινής που παντού στην Ευρώπη υιοθετήθηκε ήδη προ αιώνος από μουχλιασμένους χριστιανοδημοκράτες και μεταμελημένους «σοσιαλιστές», θα μπορούσε κανείς να αναφέρει ένα μόνο προοδευτικό μέτρο που η αριστερά δεσμεύτηκε να υλοποιήσει στο μέλλον, χωρίς να κάνει στροφή 180 μοιρών, τρέμοντας από φόβο και πικρά μετανιωμένη, όταν ήρθε η (σπάνια) στιγμή τής απόφασης; Πώς ανεχόμαστε να βλέπουμε σοσιαλιστικές κυβερνήσεις, σε μια στιγμή αλλοφροσύνης, να εθνικοποιούν τις τράπεζες και να αποφασίζουν τη μαζική νομιμοποίηση των λαθρομεταναστών και, αφού περάσουν κάποια τέρμινα και έρθουν στα συγκαλά τους, να δρομολογούν μια ατέλειωτη σειρά διωκτικών νόμων κατά των αλλοδαπών και να ιδιωτικοποιούν τα πάντα άρον-άρον; Και σαν να μην έφταναν αυτά, θα πρέπει, ανά πενταετία να σκύβουμε, μέσα στο εκλογικό παραβάν, με ευλάβεια το κεφάλι μπροστά σε τέτοιους ανθρώπους;
Το γιατί εκατομμύρια άνθρωποι συνεχίζουν να το κάνουν είναι το αίνιγμα που θέτει η σαρακιασμένη σφίγγα[1] τής «δημοκρατίας» μας. Ας μου επιτραπεί να της απαντήσω με τη σειρά μου στην ίδια μυθολογική γλώσσα, χρησιμοποιώντας την προσωπική μου εκδοχή τής περίφημης πλατωνικής αλληγορίας τού σπηλαίου, που παρουσίασα στο βιβλίο μου με τίτλο «Η Πολιτεία τού Πλάτωνα» και την οποία θα εμπλουτίσω στη συνέχεια για τις ανάγκες και τους σκοπούς τού παρόντος βιβλίου.
Ας κάνουμε την παραδοχή ότι ο κόσμος στον οποίο ανήκουμε μάς κρατάει έγκλειστους στη φυλακή των φαινομένων μιας αδυσώπητης αναγκαιότητας — που όμως στην πραγματικότητα δεν είναι και αυτή παρά ένα ακόμα φαινόμενο, μια ιδιαίτερη μεθόδευση ανάμεσα σε όλες τις άλλες — με άλλα λόγια, στη φυλακή τής καπιταλιστικής παραγωγής και τής ελεύθερης αγοράς, ως αναγκαστικό θέαμα και ως αναπόδραστο προορισμό μας. Για να μην πολυλογούμε, ας υποθέσουμε ότι βρισκόμαστε πράγματι στη σπηλιά τού Πλάτωνα, στον τυραννικό κόσμο ενός κοινωνικού παιχνιδιού, που ενεργοποιείται και τίθεται σε κίνηση από την φαντασμαγορία των εμπορευμάτων πάνω στη βάση τής ιδιωτικής ιδιοκτησίας και τής συγκέντρωσης τού χρηματιστικού κεφαλαίου, σε έναν τόπο όπου μας απαγορεύεται να δούμε ότι κάθε τι που θεωρείται απαραβίαστο δεν είναι παρά απάτη και ότι η πολιτική αλήθεια προϋποθέτει την καταστροφή τής σαθρής αίγλης τού κόσμου όπου ζούμε, αφού όμως πρώτα θα έχουμε ορθώσει απέναντί του τη δύναμη μιας αληθινής Ιδέας όπως, για παράδειγμα, αυτής τού κομμουνισμού. Ας υποθέσουμε, λοιπόν, ότι τα πράγματα που συνιστούν τον κόσμο μας μπορούν να περιγραφούν ως εξής:
waltendegewalt 