Μάο—Δύο Κείμενα τού 1928

Α. Γιατί μπορεί να ζήσει στην Κίνα η Κόκκινη Εξουσία;
Β. Ο Αγώνας στο Τσινγκανγκσάν

[Πρόκειται για τα κείμενα που αναλύει ο Α. Μπαντιού στο προτελευταίο κεφάλαιο τού έργου του «Είναι και Συμβάν ΙΙ» και στα οποία επίσης αναφέρεται στην επιστολή του προς τον Ζίζεκ (¶6 και επ. στη μετάφραση). Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι ενότητες υπ’ αριθμόν 9 & 11 τού δεύτερου κειμένου, καθώς επίσης και τα αποσπάσματα που αφορούν την οργάνωση και τον ρόλο τού κόκκινου στρατού και τη σχέση του με το κόμμα]

Γιατί μπορεί να ζήσει στην Κίνα η Κόκκινη Εξουσία;[1]
(5 Οκτωβρίου 1928)
[Άπαντα (Εκλογή), Ι Τόμος (1926-1937)
Μετ. από τα γαλλικά τού Μ.Παναγιωτόπουλου, Εκδ. Μόρφωση, Αθήνα 1955, σελ.61-71]

1. Η πολιτική κατάσταση τής χώρας
2. Γιατί εγκαθιδρύθηκε στην Κίνα η κόκκινη εξουσία και γιατί έζησε
3. Η δημιουργία τής επαναστατικής βάσης στα σύνορα τού Χουνάν και τού Κιανγκσί και η ήττα τού Αυγούστου
4. Η σημασία τής επαναστατικής βάσης τού Χουνάν-Κιανγκσί για τις επαρχίες τού Χουνάν, τού Χουπέι και τού Κιανγκσί
5. Το οικονομικό πρόβλημα
6. Το πρόβλημα των στρατιωτικών βάσεων

1. Η πολιτική κατάσταση τής χώρας

Η σημερινή κυριαρχία των καινούργιων μιλιταριστών, των μιλιταριστών τού Κουόμιντανγκ, αντιπροσωπεύει, όπως και στο παρελθόν, την κυριαρχία τής μεταπρατικής αστικής τάξης στην πόλη, και των Τουχάο και Λέσεν στην ύπαιθρο. Από την άποψη τής εξωτερικής πολιτικής, σημαίνει την συνθηκολόγηση μπροστά στον ιμπεριαλισμό, και από την άποψη τής εσωτερικής πολιτικής, την αντικατάσταση των παλιών μιλιταριστών από καινούργιους, την ένταση τής οικονομικής εκμετάλλευσης και τής πολιτικής καταπίεσης των εργατών και των αγροτών. Οι μεταπράτες αστοί, οι Τουχάο και οι Λέσεν άρπαξαν την ηγεσία τής αστικοδημοκρατικής επανάστασης που άρχισε Κουανγκτούνγκ και που είχε διατρέξει μόνο το μισό δρόμο, και την ανάγκασαν να ξαναγυρίσει πίσω, στο δρόμο τής αντεπανάστασης. Όσο για τούς εργάτες και για τούς αγρότες, τους απλούς ανθρώπους τής Κίνας και για την αστική τάξη,[2] ακόμα ζουν όπως και στο παρελθόν, υπό το ζυγό ενός αντεπαναστατικού καθεστώτος, χωρίς να πετύχουν ούτε ένα μίνιμουμ πολιτικής και οικονομικής απελευθέρωσης.

 

Σελίδες: 1 2

Μάο—«Η τακτική τής πάλης»

Η τακτική τής πάλης εναντίον τού ιαπωνικού ιμπεριαλισμού^[1]
(27 Δεκεμβρίου 1935)
[Άπαντα (Εκλογή), Ι Τόμος (1926-1937)
Μετ. από τα γαλλικά τού Μ.Παναγιωτόπουλου, Εκδ. Μόρφωση, Αθήνα 1955]

1. Οι ιδιομορφίες τής σημερινής πολιτικής κατάστασης.
2. Το ενιαίο εθνικό μέτωπο
3. Η Λαϊκή Δημοκρατία
4. Η διεθνής βοήθεια

Οι ιδιομορφίες τής σημερινής πολιτικής κατάστασης

Σύντροφοι

Μεγάλες μεταβολές έγιναν στην πολιτική κατάσταση. Και με βάση αυτές τις μεταβολές, το Κόμμα καθόρισε τα καθήκοντά του.

Τι χαρακτηρίζει τη σημερινή κατάσταση; Το βασικό χαρακτηριστικό τής σημερινής κατάστασης είναι το γεγονός πως ιαπωνικός ιμπεριαλισμός προσπαθεί να μεταβάλλει την Κίνα σε αποκλειστική του αποικία.

Ξέρουμε πως επί ένα σχεδόν αιώνα, η Κίνα αποτελούσε μια ημιαποικιακή χώρα υπό την συνδυασμένη κυριαρχία μιας ολόκληρης σειράς από ιμπεριαλιστικά κράτη. Χάρη στον αγώνα τού κινεζικού λαού εναντίον τού ιμπεριαλισμού και στον αγώνα που άνοιξαν μεταξύ τους τα ιμπεριαλιστικά κράτη, η Κίνα διατήρησε μια ημιανεξάρτητη θέση. Ο πρώτος παγκόσμιος πόλεμος παρ’ ολίγο να δώσει στον ιαπωνικό ιμπεριαλισμό τη δυνατότητα να εγκαθιδρύσει για ένα ορισμένο χρονικό διάστημα την αποκλειστική κυριαρχία του στην Κίνα. Ωστόσο, ύστερα από τον αγώνα τού κινεζικού λαού εναντίον τού ιαπωνικού ιμπεριαλισμού και με την επέμβαση των άλλων ιμπεριαλιστικών δυνάμεων, οι 21 απαιτήσεις^[2] που έγιναν τότε δεκτές από τον αρχιπροδότη τής πατρίδας Γιουάν Σι-Κάι^[3] που ανάγκασαν την Κίνα να δεχτεί μια ατιμωτική συνθηκολόγηση, δεν μπόρεσαν να χάσουν όλη τους την αξία. Στα 1922, στη Συνδιάσκεψη των 9 δυνάμεων,^[4] που συγκλήθηκε στην Ουάσιγκτον από τις Ηνωμένες Πολιτείες υπογράφτηκε ένα σύμφωνο που αποκαθιστούσε στην Κίνα την προηγούμενη κατάσταση. Έτσι, η Κίνα ήταν πάλι υπό τη συνδυασμένη κυριαρχία πολλών ιμπεριαλιστικών κρατών. Σε λίγο όμως καιρό, πάλι άλλαξε κατάσταση. Τα «Γεγονότα τής 18 Σεπτεμβρίου 1931»^[5] σημείωσαν την αρχή τής φάσης τής μετατροπής τής Κίνας σε ιαπωνική αποικία. Ωστόσο, η σφαίρα τής επίθεσης τής Ιαπωνίας περιορίστηκε προσωρινά στις τέσσερις βορειοανατολικές επαρχίες^[6] κι αυτό έδωσε την εντύπωση πως ίσως οι Ιάπωνες δε θα προχωρούσαν περισσότερο. Τώρα όμως, η κατάσταση είναι εντελώς διαφορετική· τώρα πια οι Ιάπωνες ιμπεριαλιστές δείξανε πως σκοπεύουν να εισχωρήσουν ώς την καρδιά τής Κίνας και πως θέλουν να καταλάβουν ολόκληρη τη χώρα. Σήμερα, ο ιαπωνικός ιμπεριαλισμός προσπαθεί να μεταβάλλει την Κίνα, από ημιαποικία που ήταν, όπου το καθένα από τα ιμπεριαλιστικά κράτη είχε το μερίδιό του, σε μια αποικία όπου η Ιαπωνία θα κυριαρχούσε αποκλειστικά. Τα γεγονότα πού εκτυλίχθηκαν στα ανατολικά τού Χοπέι^[7] και οι διπλωματικές συζητήσεις^[8] που μαρτυρούν αυτή την τάση, βάζουν σε κίνδυνο την ίδια την υπόσταση τού κινέζικού λαού. Αυτές οι συνθήκες έθεσαν σε όλες τις τάξεις και σε όλες τις πολιτικές ομάδες τής Κίνας το εξής ερώτημα: «Τι πρέπει να κάνουμε;» Να αντισταθούμε; Να συνθηκολογήσουμε; Ή να παραπαίουμε ανάμεσα στη μια και στην άλλη λύση;

Ας δούμε τώρα τι απάντηση δώσανε διάφορες τάξεις τής Κίνας σ’ αυτό το ερώτημα:

 

Μάο—«Το Κίνημα στο Χουνάν»

Έκθεση για την Έρευνα που έγινε στην Επαρχία Χουνάν εξ αφορμής τού αγροτικού κινήματος¹
(Μάρτιος 1924)
[Άπαντα (Εκλογή), Ι Τόμος (1926-1937)
Μετ. από τα γαλλικά τού Μ.Παναγιωτόπουλου, Εκδ. Μόρφωση, Αθήνα 1955]

Η σημασία τού αγροτικού προβλήματος
Οργανώνονται
Η ανατροπή των Τουχάο και των Λέσεν-Όλη η εξουσία περνάει στις Αγροτικές Ενώσεις
«Τα πράγματα πάνε πολύ άσχημα» και «τα πράγματα πάνε πολύ καλά»
Το πρόβλημα αυτού που ονομάζουμε «υπερβολές»
Το λεγόμενο κίνημα των «ξυπόλυτων»
Η επαναστατική πρωτοπορία
Δεκατέσσερις σπουδαίες κατακτήσεις

Η σημασία τού αγροτικού προβλήματος

Στη διάρκεια τού πρόσφατου ταξιδιού μου στην επαρχία τού Χουνάν,² έκανα μια έρευνα πάνω στην τοπική κατάσταση σε πέντε περιφέρειες: τού Σιανγκντάν, τού Σιανγκσιάνγκ, τού Χονγκσάν, τού Λίλινγκ και τού Τσανγκσά.³ 32 ημέρες, — απ’ τις 4 Ιανουαρίου ώς και την 5η Φεβρουαρίου — στα χωριά και στα επαρχιακά κέντρα κάλεσα σε συζητήσεις τους αγρότες, που στο διάστημα τής ζωής τους είχαν συγκεντρώσει μια μεγάλη πείρα, καθώς και τους αγωνιστές τού αγροτικού κινήματος και άκουσα προσεκτικά τις αφηγήσεις τους. Αυτό μου επέτρεψε να συγκεντρώσω ένα πλούσιο υλικό. Πολλά πράγματα, μέσα στο αγροτικό κίνημα, παρουσιάσθηκαν εκεί σε πλήρη αντίθεση μ’ αυτά που είχα την ευκαιρία ν’ ακούσω να λένε οι Σενσί⁴ στο Χανκέου και στο Τσανγκσά.⁵ Είδα κι άκουσα πολλά καταπληκτικά πράγματα, τέτοια που δεν τα είχα δει ούτε τα είχα ακούσει ποτέ μου. Πιστεύω πως παρόμοια φαινόμενα μπορούμε να παρατηρήσουμε σε πολλές περιφέρειες.

Πρέπει, στο συντομότερο δυνατό χρονικό διάστημα, να βάλουμε ένα όριο σ’ όλες τις κρίσεις, που έχουν διατυπωθεί για το αγροτικό κίνημα και όσο γίνεται ταχύτερα, να διορθώσουμε τα λαθεμένα μέτρα, που είχαν ληφθεί απ’ τις επαναστατικές αρχές, αναφορικά μ’ αυτό το κίνημα. Μονάχα έτσι θα μπορέσουμε να συμβάλλουμε στην παραπέρα ανάπτυξη τής επανάστασης. Γιατί, αυτή την ώρα, η πρόοδος τού αγροτικού κινήματος αποκτάει πολύ μεγάλη σημασία. Σε λίγον καιρό, θα δούμε να εξεγείρονται σ’ όλες τις επαρχίες τής Κίνας, τού Κέντρου, τού Βορρά και τού Νότου, εκατοντάδες εκατομμύρια αγρότες. Θα σηκωθούνε ορμητικοί, ακατανίκητοι, σα σίφουνας, και καμιά δύναμη δε θα μπορέσει νατους συγκρατήσει. Θα συντρίψουν όλες τις αλυσίδες τους και θα ποθούν την απελευθέρωση. Θα σκάψουν τον τάφο όλων των ιμπεριαλιστών, των μιλιταριστών, όλων των καταχραστών κρατικών υπαλλήλων που διασπαθίζουν τα οικονομικά τού κράτους, των Τουχάο και των Λέσεν. Θα δοκιμάσουν όλα τα επαναστατικά κόμματα και τις επαναστατικές ομάδες, όλους τους επαναστάτες, είτε για να τους δεχθούν, είτε για να τους αποδιώξουν μακριά τους.

Τι πρέπει να κάνουμε; Να μπούμε επικεφαλής τους και να αναλάβουμε την ηγεσία τους; Ή να μείνουμε πίσω τους περιοριζόμενοι να τους κριτικάρουμε με χίλιες-δυο αυταρχικές χειρονομίες; Ή ακόμα να βαδίσουμε εναντίον τους για να τους χτυπήσουμε;

Κάθε Κινέζος είναι ελεύθερος να διαλέξει έναν απ’ αυτούς τους τρεις δρόμους, αλλά η πορεία των γεγονότων φέρνει κοντά στον καθένα την ώρα τής εκλογής.

 

Μάο—«Ο Νόμος τής Αντίφασης»

Ο Νόμος τής Αντίφασης¹
(Αύγουστος, 1937)
[Άπαντα (Εκλογή), Ι Τόμος (1926-1937)
Μετ. από τα γαλλικά τού Μ.Παναγιωτόπουλου, Εκδ. Μόρφωση, Αθήνα 1955]

1. Οι δυο κοσμοθεωρίες
2. Η καθολικότητας τής αντίφασης
3. Ο ειδικός χαρακτήρα τής αντίφασης
4. Η κύρια αντίφαση και η κύρια άποψη τής αντίφασης
5. Η ταυτότητα και η πάλη των αντιθέτων
6. Η θέση τού ανταγωνισμού σε μια σειρά αντιφάσεων
7. Συμπέρασμα

Ο νόμος τής αντίφασης που είναι σύμφυτος στα πράγματα, στα φαινόμενα, ή νόμος τής ενότητας των αντιθέτων, είναι ο θεμελιώδης νόμος τής ματεριαλιστικής διαλεκτικής. Ο Λένιν λέει: «κυριολεκτικά η διαλεκτική είναι η μελέτη τής αντίφασης μέσα στην ίδια την ουσία των πραγμάτων…».² Αυτός ο νόμος, λέει συχνά ο Λένιν, είναι η βάση, ο πυρήνας τής διαλεκτικής.³ Για τούτο, όταν μελετάμε αυτόν τον νόμο, δεν μπορούμε να μη θίξουμε ορισμένα φιλοσοφικά ζητήματα. Αν ασχοληθούμε μ’ αυτά τα ζητήματα, θα κατανοήσουμε τις ίδιες τις βάσεις τής ματεριαλιστικής διαλεκτικής. Κι αυτές είναι τα επόμενα ζητήματα: οι δυο κοσμοθεωρίες, η καθολικότητα τής αντίφασης, ο ειδικός της χαρακτήρας, η κύρια αντίφαση και η κύρια άποψη τής αντίφασης, η ταυτότητα και η πάλη των αντιθέτων, η θέση τού ανταγωνισμού στη σειρά των αντιφάσεων.

Η κριτική που υπέβαλαν κατά τα τελευταία, χρόνια οι σοβιετικοί φιλόσοφοι τον ιδεαλισμό τής σχολής τού Ντεμπόριν, προκάλεσε σε μας τεράστιο ενδιαφέρον. Ο ιδεαλισμός τού Ντεμπόριν εξάσκησε εξαιρετικά βλαβερή επίδραση σε ορισμένα μέλη τού κινεζικού κομμουνιστικού κόμματος και θα πρέπει να πούμε πως οι δογματικές αντιλήψεις στο κόμμα μας συνδέονται με τη μεθοδολογία αυτής τής σχολής. Για τούτο ο αντικειμενικός σκοπός στη μελέτη μας για την φιλοσοφία, στην παρούσα περίοδο, θα πρέπει να είναι η εκρίζωση αυτών των δογματικών αντιλήψεων.

 

Ο Μάο για τον «Ζίζεκ»

Εναντίον τού [αριστερο]φιλελευθερισμού
(7 Σεπτεμβρίου 1937)

Είμαστε κηρυγμένοι υπέρ τής ενεργού ιδεολογικής πάλης, γιατί αυτή είναι το όπλο χάρη στο οποίο πετυχαίνουμε την εσωτερική ενότητα τού Κόμματος και των άλλων επαναστατικών οργανώσεων, γιατί αυτό εγγυάται την αγωνιστική ικανότητα τού Κόμματος. Κάθε κομμουνιστής, κάθε επαναστάτης, πρέπει να χρησιμοποιεί αυτό το όπλο.

Ο [αριστερο]φιλελευθερισμός απορρίπτει την ιδεολογική πάλη και υιοθετεί θέσεις μιας δίχως αρχές συναίνεσης. Αυτό όμως δημιουργεί τη διεφθαρμένη, την μικροαστική μορφή στη δουλειά, που οδηγεί τις μεμονωμένες ομάδες και τα μεμονωμένα μέλη τού Κόμματος και των άλλων επαναστατικών οργανώσεων στον πολιτικό εκφυλισμό.

Ο [αριστερο]φιλελευθερισμός εκδηλώνεται ποικιλόμορφα:

 

A.Badiou, Για σήμερα: Πλάτωνας! 27/1/2010

Για Σήμερα: Πλάτωνας! (3.4)
Ανοικτό σεμινάριο τού Αλαίν Μπαντιού (2009-2010)
[Σημειώσεις τού Ντανιέλ Φισέρ]

27 Ιανουαρίου 2010

Η συλλογιστική στη φιλοσοφία

Στις προηγούμενες συναντήσεις μας, επισημάναμε τη σημασία που αποδίδει ο Πλάτωνας στον ρόλο τής παιδείας. Με αυτό ως αφετηρία, μπορούμε να προβληματιστούμε για τη θέση που κατέχει η ίδια η φιλοσοφική διαλογικότητα [discursivité]. Τι είναι αυτό που κάνω εγώ εδώ μπροστά σας; Ποια είναι η λειτουργία τής επιχειρηματολογίας (κρίσεις, αποφάνσεις, ανασκευές…) στον φιλοσοφικό λόγο;

Αυτό είναι ένα αίνιγμα. Στην ιστορία των φιλοσοφικών κειμένων, συναντά κανείς πολυάριθμα επιχειρήματα, ή ακόμα και αποδείξεις (για παράδειγμα, αποδείξεις τής ύπαρξης τού Θεού), που οφείλω να πω δεν φαίνεται να έπεισαν και πολλούς.

Αν εξετάσουμε τον φιλοσοφικό λόγο στη γενικότητά του, θα διαπιστώσουμε ότι αυτοπροσδιορίζεται ως μέθοδος που συντελεί στην οικοδόμηση μιας ελεύθερης ή χειραφετημένης ζωής, πράγμα που τον φέρνει αντιμέτωπο με το πρόβλημα των αληθειών (όπως θα θυμάστε, είχα προβάλλει τη θέση ότι το στοιχείο εκείνο που συνιστά την αληθινή ζωή για ένα άτομο είναι η αποδοχή εκ μέρους του τής ενσωμάτωσής του στο γίγνεσθαι μιας αλήθειας). Για το σκοπό αυτό, η φιλοσοφία περιλαμβάνει μια διαδικασία ταύτισης (ταύτισης με ό,τι είναι σημαντικό ή «ενδιαφέρον», σύμφωνα με τη διατύπωση τού Ντελέζ — ενώ, κατ’ εμέ, θα πρόκειται για την εντόπιση των συνθηκών τής αλήθειας στα πλαίσια που έχω καθορίσει: δηλαδή, στην τέχνη, τον έρωτα, την επιστήμη και την πολιτική)· η φιλοσοφία οφείλει επίσης να επινοήσει τα αναγκαία εργαλεία για να εξασφαλίσει τη συνοχή αυτής τής διαδικασίας εντόπισης — πράγμα που ο Ντελέζ χαρακτήριζε με τον όρο «δημιουργία εννοιών», όπου το ζητούμενο θα είναι ο προσδιορισμός των κοινών στοιχείων των διαφόρων αντικειμένων που θα έχουν εντοπισθεί. Ποιος είναι όμως ο ρόλος τής επιχειρηματολογίας;

Μπορούμε εδώ να φέρουμε σε πρώτο πλάνο τη διάκριση τού Πασκάλ ανάμεσα στην πειθώ και τον προσηλυτισμό. Θα έλεγα, χωρίς δισταγμό, ότι η φιλοσοφία τοποθετείται ανάμεσα στις δύο αυτές τροπικότητες. Εφόσον δεν είναι επιστήμη, δεν θα μπορούσε να έχει ως σκοπό τη δημιουργία βεβαιότητας. Από την άλλη, όμως, δεν θα μπορούσε να είναι επιτυχής στον προσηλυτισμό, για τον λόγο ότι δεν αποτελεί θρησκεία. Στην πραγματικότητα, ο φιλοσοφικός λόγος ενσωματώνει μεν και τις δύο αυτές διαστάσεις, χωρίς όμως αυτές να επιτελούν την ίδια λειτουργία (εξού και η ανομοιογένεια που είναι εγγενής σ’ αυτή μορφή τού λόγου).

«Η θρησκεία μας είναι σοφή και μωρή· σοφή, γιατί είναι η πλέον ειδήμων και η πλέον θεμελιωμένη στα θαύματα, τις προφητείες, και τα υπόλοιπα· μωρή, γιατί τίποτε από αυτά δεν μας κάνει μέλη της. Τούτο λειτουργεί ως αφορμή για την καταδίκη όσων δεν είναι μέλη της, όχι όμως και για την πίστη των μελών της. Είναι ο σταυρός που τους κάνει να πιστεύουν, ne evacuata sit crux.¹ Έτσι ο Άγιος Παύλος, ο οποίος ήλθε εν σοφία και εν σημείοις, αρνείται ότι ήλθε εν σοφία και εν σημείοις, διότι ήλθε να προσηλυτίσει. Αλλά μόνο εκείνοι που έρχονται με σκοπό να πείσουν μπορούν να λέγουν ότι έρχονται εν σοφία και εν σημείοις.»² (Σκέψη 588, εκδ. Brunschvicg)